Հանրահաշիվ

Գումարել և հանել կարելի է միայն նման միանդամները:

Ոչ զրոյական միանդամներն անվանում են նման, եթե կատարյալ տեսքի բերելուց հետո դրանք իրար հավասար են կամ տարբերվում են միայն իրենց գործակիցներով:

Նման միանդամները գումարելիս կամ հանելիս պետք է կատարել հետևյալ գործողությունները.

1. գումարել կամ հանել միանդամների գործակիցները,

2. տառերով արտադրիչները չփոփոխել:

2x3+3x3=5x3
4ab2−ab2=3ab2

Նման միանդամների գումարի փոխարինումը նրանց գումար հանդիսացող միանդամով անվանում են նման անդամների միացում:

Առաջադրանքներ․

1)Նմա՞ն են արդյոք տրված միանդամները.

ա) aba և baa=a2b և a2b

բ) abba և bbaa= a2b2 և a2b2

գ) abxb և bbxb,=ab2x և b3x

դ) xxyz և xyxz=x2yz և x2yz

ե) mmln և mlln=m2ln և ml2n

զ) abc, acb և bca= abc, և abc, և abc

է) xy, 0 և yx=xy և 0 և xy

ը) 0, 0a և 0b= 0 և 0 և 0

2)Տրված միանդամները բաժանե՛ք նման միանդամների խմբերի.

7x, 6xy, 12a, a, 5, 16x, xy, 5a, x, 4x, xy, 2xy, 8, −5x:

7x, 16x, x, 4x, -5x

6xy, xy, xy, 2xy,

12a, a, 5a,

5, 8

3)Նման միանդամների գումարը գրե՛ք միանդամով.

ա) 5x + x2=2x =7x

բ) 4n + n =5n

գ) a + 2a + a3 =6a

դ) 5ab + ab + a5b=5ab =11ab

ե) 6xyz − 8xyz + 10xyz =8xyz

զ) t + 2t + 3t+…+10t=45t

է) xxy=x2y + 7xyx=7x2y − 5xxy=5x2y =3x2y

ը) xyx=x2y + xxy=x2y − 2yxx=2x2y =0

թ) aab=a2b + 5aab=5a2b + 4aab=4a2b =10a2b

Ա)5x

Բ)8m

Գ)6a

Դ)5b

Ե)12a

Զ)17ab

է)41a2

Ը)36a2b

Թ)37ce2

Ժ)5b2c2

Լրացուցիչ աշխատանք .

1)Տրված միանդամները բաժանե՛ք նման միանդամների խմբերի.

5t, 4kl, 5lk, 2cd, 2c, −3t, 11t, 6kl, 4c, 3cd, −7cd, 2t:
5t, -3t, 11t, 2t,

4kl, 5kl, 6kl,

2cd, 3cd, -7cd

2c, 4c

2)Պարզե՛ք թե արդյոք ձևափոխությունը ճիշտ է.

ա) 3x + 11 = 14x Ոչ

բ) 3a + 5a = 15a Ոչ

գ) 9ax + 2.4ax = 11.4ax Այո

դ) 5xy − 3xy = 2xy Այո

ե) 2a + 3b = 5ab Ոչ

3)Եթե հնարավոր է, գումարը կամ տարբերությունը գրե՛ք միանդամի տեսքով.

ա) 4ab − 6ab=-2ab

բ) −4b − 2b=-6b

գ) 7xxy + 2xyy=7x2y+2xy2

դ) 3bc − 10bc=-7bc

ե) 8ad − 4da − 2ada=8ad-4ad-2a2d=4ad-2a2d

զ) aam + maa=a2m+a2m=2a2m